Voor de leden van CBZ is het stimuleren van een veilige leer- en ontwikkelcultuur een belangrijk thema. Dit gebeurt met verschillende initiatieven en methoden. De nadruk ligt op open communicatie, feedback, leren van en met elkaar, scholing en ontwikkeling, een veilige leeromgeving en ondersteuning. Veel leden van CBZ werken hierbij met een overkoepelende methodiek, zoals Kwaliteit@.

We zien bij onze leden dat er een veilige meldcultuur is, maar er ook nog ruimte is voor verbetering in de feedbackcultuur. Leren en ontwikkelen is een doorlopend proces waarbij het belangrijk is om medewerkers actief te betrekken en scholing af te stemmen op de behoeften van de medewerkers.

In 2025 willen de organisaties de veilige cultuur van leren en ontwikkelen verder stimuleren door te focussen op feedback, opleiding, samenwerking, gerichte scholing, ondersteuning, persoonlijke ontwikkeling en open communicatie.

Incidenten worden geregistreerd als Melding Incident Cliënt (MIC) in ONS Nedap en steekproefsgewijs gecontroleerd door de kwaliteitsadviseur. CBZ analyseert meldingen op verschillende niveaus om trends te signaleren en zo nodig trainingen te ontwikkelen.

Sinds 2023 zijn MIC-gegevens opgenomen in de zorgmonitor. In 2024 waren er geen meldingsplichtige calamiteiten bij de betrokken V&V-leden van dit kwaliteitsbeeld. Incidenten worden volgens CBZ-werkinstructies behandeld, en de kwaliteitsadviseur coördineert eventueel onderzoek en contact met de IGJ. Zorgaanbieders leren van incidenten via de MIC-procedure, evaluaties en de PDCA-cyclus. Teamoverleggen en meewerkaudits helpen bij het bespreken en verbeteren van de praktijk.

Het doel van het melden van incidenten is om ervan te leren en verbeteren. Hoe zorgaanbieders dat doen, kan verschillen. Uit wat leden vertellen blijkt dat zij een gestructureerde aanpak hebben om te leren van incidenten, waarbij de MIC-procedure een centrale rol speelt.

Incidenten worden geregistreerd, geëvalueerd en opgevolgd volgens de PDCA-cyclus. Teamoverleggen worden gebruikt om de trendanalyse van de MIC-meldingen te bespreken en acties te bepalen. De meewerkaudit is een waardevol moment om incidenten en leerpunten in de praktijk te bespreken.

Een belangrijk onderdeel van “leren en ontwikkelen” is de manier waarop wordt omgegaan met ethische dilemma’s. CBZ vroeg haar leden hoe zij omgaan met ethische dilemma’s en wat zij daarvan leren, als team en samen met de cliënt en familie. De meeste leden die deze vraag hebben beantwoord, geeft aan ethische dilemma’s te bespreken tijdens een vorm van teamoverleg of mdo. Samen met deskundigen (huisarts, SOG, psycholoog) en familie. Een aantal leden geven aan dat zij een vorm van “moreel beraad” hanteren.

CBZ beveelt het van harte aan om periodiek op een methodische manier te leren van ethische dilemma’s, naast de besprekingen in teamoverleg of mdo.

Klinische lessen, moreel beraad en leren van anderen

Bij Erve Tijhuis is het afgelopen jaar duidelijk geworden dat er behoefte is aan meer structuur bij het bespreken van ethische dilemma’s. “De spontane bespreekmomenten tijdens teamoverleggen leveren vaak waardevolle inzichten en praktische oplossingen op, maar we zien ook dat sommige belangrijke kwesties hierdoor niet altijd voldoende aandacht krijgen,” vertelt een medewerker van Erve Tijhuis. “Dit heeft ons doen beseffen dat vaste momenten, zoals klinische lessen of moreel beraad, nodig zijn om dit structureel te verbeteren.”

Naast interne verbeteringen wil Erve Tijhuis ook leren van andere organisaties. “Het uitwisselen van kennis en ervaringen met organisaties die al vaste structuren hebben voor het bespreken van ethische dilemma’s, kan ons helpen om dit binnen onze eigen organisatie verder te ontwikkelen. We zijn ervan overtuigd dat het herintroduceren van gestructureerde momenten ons niet alleen zal helpen bij betere besluitvorming, maar ook bij het versterken van de professionele ontwikkeling van onze teams.”

Met een open blik en de bereidheid om te leren, zet Erve Tijhuis belangrijke stappen naar een meer gestructureerde en bewuste aanpak van ethische vraagstukken.

Het aantal waarderingen op Zorgkaart Nederland is veelal laag, de score over het algemeen erg hoog (meestal 9 of hoger). Dat er weinig waarderingen worden achtergelaten komt deels omdat bijna drievierde van de zorgaanbieders die deelnemen aan dit kwaliteitsbeeld, 30 cliënten of minder hebben gehad in het jaar 2024. De twee grootste aanbieders hadden 90 en 100 cliënten in 2024. Een deel van deze cliënten blijven relatief lang in zorg dus er is ook minder verloop dan bij de grotere zorgaanbieders.

Medewerkerstevredenheid wordt op diverse manieren gemonitord en besproken, zowel formeel (MTO, functioneringsgesprekken) als informeel (individuele gesprekken, korte lijnen). Er is aandacht voor het welzijn van de medewerkers en hun betrokkenheid bij de organisatie.

De resultaten laten zien dat er veel positieve aspecten zijn binnen de organisaties, zoals een goede sfeer, tevredenheid over de inhoud van het werk en de samenwerking met collega’s. Er zijn echter ook verbeterpunten, met name op het gebied van communicatie, werkdruk en feedback. Organisaties zijn zich bewust van deze punten en werken aan verbeteringen, zoals het opstellen van een jaarplan 2025 waarin deze zaken worden meegenomen.

Sinds zomer 2023 biedt CBZ via de Academie Landbouw en Zorg een uitgebreide opleidingsagenda aan met trainingen en workshops. CBZ stimuleert de leden gebruik te maken van dit scholingsaanbod via de ‘ontwikkelvoucher’. CBZ kan via het platform van de Academie volgen welke CBZ-leden gebruik maken van de Academie en welke trainingen gevolgd worden.

Een aantal trainingen zijn verplicht voor onze leden: de online training “ONS-Nedap” en de training “Veilige zorg”. CBZ heeft als coöperatie een rol in het stimuleren van kennisuitwisseling tussen leden onderling, bijvoorbeeld door themabijeenkomsten, lerende netwerken of regio-bijeenkomsten te organiseren.

Het opleidingsbeleid heeft de afgelopen periode positieve resultaten laten zien, geven de leden aan. Door te luisteren naar de behoeften van de medewerkers, een goede balans in trainingen aan te bieden en de samenwerking met externe partijen te zoeken, wordt er een veilige en stimulerende leeromgeving gecreëerd waarin medewerkers zich kunnen ontwikkelen en de kwaliteit van de zorg wordt verbeterd. In 2025 wordt er ingezet het verhogen van de kwaliteit van de zorg, de verdere ontwikkeling van medewerkers en een veilige en prettige werkomgeving te creëren.